Tatra 600 Sodomka

Towi napisał:

(.....)Tatry 600 Cabriolet "Sodomka" z 1949 r.
Model ma ciekawa historie, został wykonany specjalnie dla Stalina, ale on odmówił przyjęcie (.....)

Poldi napisał:

(.....) P.S. Te auto było przewidziane chyba dla córki Stalina, taka informacja widniała w opisie pojazdu na wystawie samochodów znanych osób i prominentów w Lipsku, kilka dobrych lat temu.

Czy mogę wiedzieć skąd takie informacje? Że Stalin odmówił albo, że to auto dla jego córki?
Interesowałem się tym samochodem ale nigdy o tym nie słyszałem. Będę wdzięczny za podanie źródeł tych informacji.
Dziękuję.

Wyraźnie napisałem, że było to podane w opisie pojazdu na stanowisku targowym w Lipsku. Gdzieś powinienem mieć fotografię z tymi informacjami, ale jak to u mnie, gdzieś... W necie jest również taki podpis:

[link widoczny dla zalogowanych]

To jest fotografia zrobiona właśnie podczas wystawy pojazdów znanych osobistości oraz pojazdów występujących w różnych filmach. Na wystawie zaprezentowane było również i BMW z serii Bonda, te które samo jeździło po parkingu. To tak na marginesie.

Jasne, dzięki. Myślałem, że może znasz jeszcze jakieś inne źródło. Bo ten opis z targów jest słaby. Pomylony jest symbol a przypisanie samochodu do córki Stalina wydaje się czysto koniunkturalne. Zapewne taki opis bardziej zwraca uwagę niż "zwykła" historia samochodu, która jest dobrze znana.
Bardziej interesuje mnie skąd pochodzi info o rzekomym nieprzyjęciu prezentu przez Stalina.

Swoją drogą, ciekawe jaki będzie opis historii tego auta dołączony do modeliku? Ja osobiście z tym modelem zetknąłęm się właśnie podczas tej okazjonalnej wystawy targowej. Być może więcej na temat historii tego auta można coś znaleźć w muzeum Tatry.

Co do historii samochodu:
Otwarty Tatraplan z nadwoziem od producenta nadwozi - Sodomki (już znacjonalizowanej, ale wciąż prowadzonej przez Josefa Sodomkę) został zaprezentowany na salonie samochodowym w Genewie w marcu 1949 roku, gdzie został dobrze przyjęty przez publiczność i ekspertów. Wiosną 1949 roku pomyślnie przeszedł jazdy próbne, a Josef Sodomka wielokrotnie demonstrował go urzędnikom państwowym, zwłaszcza premierowi Antonínowi Zápotocky'emu. Jednakże nadzieje na produkcję , np. dla czechosłowackich misji dyplomatycznych i handlowych za granicą, szybko zgasły. Zamiast tego kabriolet jesienią 1949 roku przeszedł drobne modyfikacje, otrzymał nowy dach, a jego wyposażenie wzbogaciło się o odbiornik radiowy Tesli. Został wybrany jako jeden z prezentów dla Stalina, który w grudniu 1949 roku obchodził swoje siedemdziesiąte urodziny. Wraz z innymi prezentami samochód był wystawiany przez tydzień w centrum wystawowym w Pradze-Holešovicach, zanim został wysłany do Moskwy. Mówi się, że sam Stalin nigdy nie jeździł kabrioletem, a po jego śmierci w 1953 roku samochód trafił na pamiątkową wystawę, a w okresie destalinizacji został przekazany na usługi moskiewskiej kliniki. Później zmieniał właścicieli.

Ostatnim właścicielem był kolekcjoner starych samochodów. Postanowił przerobić kabriolet na Tatrę 603. Jednak inżynierowie z Kopřivnicy zdecydowanie odrzucili jego starania. Wręcz przeciwnie, zrobili wszystko, aby odzyskać rzadki samochód. Zamiany dokonano na nową lub jak niektóre źródła podają używaną Tatrę 603 w 1975-76 roku.

więcej info i zdjęć: [link widoczny dla zalogowanych] ; [link widoczny dla zalogowanych]

Z ogłoszenia prasowego z tamtych lat można wyczytać: „jaki jest najlepszy sposób aby wyrazić swój szacunek i miłość? Prezentem! (...) Pracownicy … wykonali go po godzinach pracy”.

Na tablicy przy samochodzie w muzeum w Kopřivnicy również jest informacja o prezencie na 70 urodziny Stalina.

Tyle historii, aczkolwiek ja też kojarzę ten samochód z prezentem dla córki Stalina.

Samochód był prezentem dla Stalina, który oczywiście go przyjął. Znany był z tego, że chętnie przyjmował wszelkie prezenty a niektórych wręcz się domagał. Jak każdy dyktator był podejrzliwy i obawiał się zamachu dlatego jeździł zazwyczaj w kolumnie kilku takich samych, opancerzonych samochodów, nigdy nie było wiadomo w którym. Z tego samego powodu nie używał kabrioletów. Nie ma dowodów (np. fotografii), że używał Tatry T600 Sodomka więc albo rzeczywiście nigdy nią nie jechał, co uzasadnione byłoby jego ww. obawami albo robił to w miejscu odosobnionym i absolutnie bezpiecznym.
Samochodem na pewno przemieszczał się jego kierowca, był kilkakrotnie widziany i osoby z najbliższego otoczenia, w tym córka. Być może stąd wzięła się legenda o samochodzie dla córki Stalina, która jednak nie ma wiarygodnego potwierdzenia ale dobrze brzmi.
Z samochodem wiąże się też polski akcent 🙂
Prezent dla Stalina z Czechosłowacji do Moskwy wieziony był transportowym Messerschmittem Me 323 Gigant czechosłowackiego lotnictwa wojskowego. Samolot z powodu usterki silnika wylądował na Okęciu gdzie był kilkanaście dni naprawiany. Kiedy został już przywrócony do technicznej sprawności, w trakcie kołowania do startu pękła jedna z opon. Samolot został zholoway z pasa i kolejne kilkanaście dni trwało sprowadzenie nietypowej opony i jej wymiana.
A Stalin czekał na awizowany wcześniej prezent... Najwyraźniej od początku nie przypadli sobie do gustu 😉

Moment... Gigant w 1949 roku? Shocked

I to jeszcze Czechosłowacki? Shocked

Przecież to niemożliwe - CSSR nigdy nie miało na uzbrojeniu takiego samolotu, a ostatni jakikolwiek lot takiej maszyny miał miejsce w 1945 jeszcze podczas wojny! Coś tu się mocno nie zgadza!

Mnie też ta informacja wydała się początkowo dziwna ale Czechosłowacja użytkowała do lat 50 tych różne typy poniemieckich samolotów, niektóre zresztą produkowała po wojnie.
Informacja pochodzi od pracowników lotniska, epizod z lądowanie Giganta znalazł się w pisemnych wspomnieniach wydanych w latach 80 tych. Postaram się je odnaleźć i podam więcej szczegółów.

Stalin tego prezentu nie przyjął !!! Co z nim zrobiono to inna historia!!!

To przeczytałem już w pierwszym wpisie. Ale z jakiego źródła pochodzi ta informacja?

Jest taki artykuł [link widoczny dla zalogowanych] i z cytat Najgodniejsze pojechały specjalnym pociągiem do Moskwy. Takie same pociągi z darami mknęły w grudniu roku 1949 z Sofii, Budapesztu i Bukaresztu, Berlina Wschodniego i z Pragi. Tym ostatnim jechał prezent szczególny: piękny kabriolet Tatra 600 Tatraplan z nadwoziem zaprojektowanym przez Josefa Sodomkę, twórcę najsłynniejszej czeskiej firmy nadwoziowej i znakomitego dizajnera w jednej osobie. I to chyba rozwiewa wszelkie wątpliwości.

Historia z Gigantem to absurdalna bzdura! Jeżeli ktoś tak napisał we wspomnieniach to jest totalnym bajkopisarzem!

Informacja odnośnie dostarczenia Tatry samolotem do Moskwy jest tym bardziej niedorzeczna, iż nie był to jedyny motoryzacyjny prezent z Czechosłowacji. Podarowano również Škode Tudor i Aero Minor. Ponadto nad prezentami pracowano kilka miesięcy i nie było potrzeby dostarczenia ich w ciągu kilku dni. Pociąg był właściwym środkiem transportu.
Na czeskiej stronie znalazłem taką informację:
"Wieczorem 12 grudnia 1949 r. pociąg wyjeżdża z Pragi do Związku Radzieckiego. Przewozi cenny ładunek. Niesamowite 528 prezentów na 70. urodziny radzieckiego przywódcy Józefa Wissarionowicza Stalina. Obrazy, broń, jego ulubione fajki. Również na przykład model czołgu. I trzy samochody" - [link widoczny dla zalogowanych]

@Piotrek_EPKK Ten linkowany przez Ciebie artykuł pochodzi od bardzo wiarygodnego i rzetelnego autora. Przy okazji polecam inne jego artykuły w których rzetelnie podaje ciekawostki i fakty z historii polskiej i światowej motoryzacji. Między innymi rozprawia się z wieloma głupimi mitami, np o rzekomo skopiowanym przez Niemców nadwoziu przedwojennego L-S a., ,"skradzionej" przez Francuzów koncepcji Beskida itd, itp. Niestety, Marek Ponikowski już prawie nie pisze, odpoczywa na zasłużonej emeryturze. Przy najbliższej okazji (w poniedziałek) zapytam go co wie na ten temat, czy ma jakieś informacje o transporcie koleją czy to tylko taka licencja poetica.
A co do Giganta, w latach 70 lub 80 ukazały się wspomnienia warszawskich pracowników LOT, był to zbiór ciekawostek z historii przedsiębiorstwa i centralnego portu lotniczego. W nim po raz pierwszy przeczytałem o polskich Languedocach, ich zawodnym systemie hamulców, o tym że miały bardzo wygodne fotele, które potem zainstalowano w poczekalni lotniska, o ich francuskich mechanikach, którzy w kontrakcie mieli francuskie wyżywienie, o pierwszym w 1945 roku locie polskiego samolotu cywilnego do Europy zachodniej z rosyjską załogą w polskich mundurach (wg wspomnień to było ok bo brakowało polskich pilotów Wink

) o tym czym się różniła Dakota od Li-2, o Viscountach i wielelu innych ciekawych rzeczach. Był tam również bardzo wiarygodny opis wizyty Giganta z Tatrą w drodze do Moskwy.
Później nie roztrząsałem tego tematu, po prostu przyjąłem go za pewnik.
No bo po co ktoś miałby to wymyślać? Nie widziałem tutaj żadnego ukrytego celu...
Będę szukał tej książeczki (chociaż za cholerę nie mogę sobie przypomnieć tytułu) i innego jeszcze potwierdzenia tej historii. Dam znać jak coś znajdę.

To jeszcze w temacie transportu kolejowego. W książce MINOR II (poświęconej temu modelowi, jest rozdział o wersji dla Stalina). Czytamy w niej, iż wystawa (ta praska) zakończyła się 11 grudnia a następnie przez 18 godzin trwał załadunek prezentów na specjalny pociąg. 12 grudnia delegacja wyruszyła do miejscowości Čierna pri Čope. To miejscowość przy dawniej granicy czechosłowacko-sowieckiej, a aktualnie nosi nazwę Čierna nad Tisou i jest tam kolejowe przejście graniczne pomiędzy Słowacją a Ukrainą. Dalszy transport odbył się sowieckim pociągiem, który dotarł do celu 17 grudnia 1949 r.

Artykuł jak artykuł - pierwszy z brzegu, ale zawierający normalną wiadomość. Zresztą Amik też cytuje źródła czeskie gdzie jest w zasadzie podana ta sama informacja...
Mamy uwierzyć w latającego Giganta w barwach CSSR (!!!) w 1949 (!!!), który leci do Moskwy (!!!), a wcześniej ma awarię, ląduje na Okęciu, gdzie naprawiają mu silnik (!!!) i wymieniają jeszcze nietypową oponę (!!!), żeby poleciał dalej. A to wszystko, żeby dostarczyć Stalinowi prezent... To jest taka abstrakcja, że szok. Wybacz, to nic osobistego, książeczka ze wspomnieniami mogła Ci się podobać, ale niestety ta konkretna wiadomość to totalna bzdura. Nawet jeżeli ktoś tak napisał kiedyś, to tylko kolejny dowód, że nie zawsze można wierzyć w słowo pisane, niestety...