Kultowe autobusy i ich historia

Za te pieniądze nie ma się co czepiać, na uwagę zasługuje smaczek w postaci "kominarki" na osłonie chłodnicy Very Happy

Minusem zaś jest przednia szyba, która nijak ma się do oryginału.

Model Stonki sądząc po tych 3 zdjęciach wydaje się OK. Nie będę czepiał się szczegółów. Model ma ten "klimat pierwowzoru". To najważniejsze

Moim zdaniem na zasłonięciu atrapy model wiele stracił.
Trudno, trzeba przyjąć to co jest...

BUSSING napisał:

Bardzo proszę 🙂 Serial został "zjechany" przez krytyków ale ja się temu dziwię. Świetnie się go ogląda. Piękne plenery, samochody. Aż się czuje atmosferę tych kolorowych lat 70-tych. Fiat, którym podróżuje Maj jest wyjątkowy. Jaka to wersja? To raczej nie był 125p Monte Carlo ale inna, rzadka wersja?😉

Tak, tak!

W tych latach 70-tych było coś magicznego. Pomimo panującego systemu, nie odczuwało się wówczas tak mocno czerwonego koloru. Było tak jakby normalnie Wink

, no ale...!

Dla nas, wówczas dzieci, ważne były Donaldy, pełne towarów Składnice Harcerskie, w których to asortyment był jak nie z tej ziemi. Nie trzeba było jechać do NRD," Espewe" było na miejscu Wink

, Matchbox'y do wyboru, do koloru, tylko kasa. No i Telewizja, seriale takie jak "Życie na gorąco", pamiętam reklamę filmu z tygodnika" Perspektywy" czy "07 zgłoś się", fajnie było. Aaaa, no i w kioskach ciągle znikające miniatury "Ruchu"! To było też takie życie na gorąco Wink

Raz jeszcze, było fajnie ! Dzisiaj przy najlepszej kasie, tego się nie odtworzy Crying or Very sad

BUSSING napisał:

Model Stonki sądząc po tych 3 zdjęciach wydaje się OK. Nie będę czepiał się szczegółów. Model ma ten "klimat pierwowzoru". To najważniejsze

Dobrze, że taki model został wydany ale wydawca po raz kolejny się nie przyłożył...
Star 20 do końca produkcji w 1957 roku wyposażany był w kierunkowskazy ramieniowe, podobnie zresztą jak jego następca Star 21. Wprawdzie ostatnie egzemplarze Stara 21 z roku 1959 miały już kierunkowskazy migowe ale seryjnie migacze montowane były dopiero od modelu Star 25.
Model sądząc po szczegółach prawdopodobnie wzorowany jest na pojeździe ze zdjęć dostępnych m.in w necie i w jednej z książek Wojciecha Połomskiego o zakładach w Jelczu.
Te zdjęcia (w necie, nie w książce) są błędnie opisane jako Star 20. W rzeczywistości przedstawiają nadwozie Jelcz N-424 posadowione na podwoziu Star 21 ostatniej serii.
Mam też wątpliwość co do kolorów modelu, ispiracją był tu prawdopodobnie model hand made wykonany przez jednego z kolegów modelarzy.
Wojciech Połomski pisze, że nadwozie N-424 zawsze malowane było dwubarwnie w kolorach białym i czarnym (stąd potoczna nazwa "Stonka") ale zdjęcia z epoki zdają się tego nie potwierdzać.
Sprawa kolorów moim zdaniem pozostaje otwarta.

Podsumowując: Model przedstawia Stara 21 z nadwoziem N-424. Wygląda na dość dobrze wykonany ale opisany jest błędnie. Mimo wszystko fajnie, że został wydany.

Zdjęcia Stara 21 z nadwoziem N-424, na których prawdopodobnie wzorowany jest model:
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

"Stonka", model hand made:
[link widoczny dla zalogowanych]

źródła:
A. Zieliński "Polskie konstrukcje motoryzacyjne 1947-1960"
A. Rummel "Polskie konstrukcje i licencje motoryzacyjne 1922-1980"
W. Połomski "Pojazdy samochodowe i przyczepy Jelcz 1952-1970"

Zdjęcia: NET

Zgadza się. Mam też tę książkę pana Połomskiego. Na stronie 18 jest powyższe zdjęcie z komentarzem: "Autobus zastępczy z nadwoziem N-424 - popularna "Stonka"- widok z boku." Przyznam szczerze, że wcześniej, patrząc na to zdjęcie nie zastanawiałem się czy to Star 21 czy 20. Nadwozie pasażerskie na podwoziu Star "zdominowało przekaz" -najwidoczniej.

Przeglądając tę książkę, człowiek jeszcze bardziej uzmysławia sobie jak wielkiej historii ta - śmiesznie nazwana - "Stonka" dała początek. Decyzja podjęta. Ten modelik trzeba kupić.

Cieszę się, że koledze POLDI serial " Życie na gorąco" też sprawił trochę radości i przypomniał te - jak to określiliśmy - kolorowe lata 70-te. Widziane przez nas oczami dziecka, być może przez to bardziej kolorowo🙂 Niemniej jednak wspomniany serial budzi - jak widzę -pozytywne emocje i z tego się cieszę.

max napisał:

Dobrze, że taki model został wydany ale wydawca po raz kolejny się nie przyłożył...
Mam też wątpliwość co do kolorów modelu, ispiracją był tu prawdopodobnie model hand made wykonany przez jednego z kolegów modelarzy.
Jerzy Połomski pisze, że nadwozie N-424 zawsze malowane było dwubarwnie w kolorach białym i czarnym (stąd potoczna nazwa "Stonka") ale zdjęcia z epoki zdają się tego nie potwierdzać.
Sprawa kolorów moim zdaniem pozostaje otwarta.

....napisze tylko jedno zdanie, w kontekście Twojego wpisu i barw "Stonki" - raz w życiu udało mi się taki pojazd zobaczyć... kolory jakie do tej pory pamiętam to... kremowy (kość słoniowa) na górze, a dół to kolor jasnoniebieski (błękitny).
Poza tym był okres, że u mnie w MPK... jeździły "Stonki"... niestety, koloru nie pomnę, gdyż było to parę lat przed moim narodzeniem. Smile

Okienka w STONCE były niewielkie ale gibkiej osobie pozwalały zając miejsce siedzące nie korzystając z tylnych drzwi Smile

[link widoczny dla zalogowanych]

zródło:krasnikhistoria.wordpress.com

Tutaj w kolorze (trzeba brac porawkę na kolor w wydaniu ORWO) Smile

[link widoczny dla zalogowanych]

zródło:RSW PRASA KSIAZKA RUCH- pocztówka

Kolorystycznie przypomina prawdziwą stonkę ziemniaczaną Smile

[url=https://naforum.zapodaj.net/c6d2ccc45550.jpg.html]
zródło: [link widoczny dla zalogowanych]

[/url]

I to jest moim zdaniem najbardziej realistyczne odniesienie się do kolorów wozu.

Jeszcze co do kolorów i pochodzenia nazwy.
Myślę, że p. W. Połomski, autor świetnych książek o Jelczu w tym wypadku poszedł na skróty Wink

Prawdopodobnie, sam będąc zbyt młody żeby to pamiętać, przyjął bezkrytycznie czyjś przekaz.
Z moich doświadczeń, głównie z rozmów z osobami pamiętającymi "Stonki" wynika, że nazwa miała dwie główne przyczyny. Jedna to kształt pojazdu z małą kabiną i dużym obłym nadwoziem z poziomymi przetłoczeniami, przypominającym charakterystyczny kształt chrząszcza (stonki). Druga to dwubarwne malowanie, przy czym, raczej nie były to kolory czarny i biały. Nadwozie N-424 w dolnej części malowane było na kolor kabiny Stara, a te nie występowały w kolorze czarnym. Malowane były najczęściej w kolorze brudnoszarym, czasem w innych np. niebieskim, jasnoszarym ale o kolorze czarnym nie ma śladu w żadnej publikacji ani wspomnieniach.
Co do pocztówki zamieszczonej przez mistrz 1-43, to nawet nie muszą być specyficzne kolory ORWO, powszechną praktyką było kolorowanie zdjęć czarno białych, stąd na wielu "kolorowych" zdjęciach z epoki barwy są dość egzotyczne Very Happy

EDIT: Regulamin pkt 7. Mod!

Mam w swoim zbiorze tę pocztówkę. NIE JEST KOLOROWANA NA 100 % !
Nie jest to nawet druk a odbitka na papierze fotograficznym błyszczącym.
Fotografię wykonał w Bieszczadach znany rzeszowski fotografik Zdzisław Postępski. Tu jeszcze małe sprostowanioe: wydawcą pocztówki fotograficznej było PTTK ODDZ.JASŁO a nie RSW jak błednie podałem. Obieg z 1977 roku.
Wyraznie widać, że STONKA jest w 3 kolorach a nie dwóch !
Kabina kierowcy/poza dachem/ i dolna część nadwozia w kolorze, nazwijmy go, brudnym pomarańczowym lub zupy pomidorowej a górna część nadwozia w dwóch kolorach : ciemnym zielonym/ raczej nie czarny/ i dach jasno szary lub srebrno-szary.Czyli w przybliżeniu odpowiada kolorom chrząszcza Leptinotarsa decemlineata czyli stonki Smile

Nie wyklucza to faktu, że były i inne malowania. Mam jeszcze inne zdjęcie, z innym malowaniem, ale w tej chwili nie mogę znalezc. Przy okazji udostępnię.

A ja pamiętam jedną stonkę z młodości malowaną na kremowo u góry i szaro na dole, ze 2 takie jeździły w LHSie i byłem całe życie przekonany, żę tylko w takim kolorze były.

Wracając do nazwy Stonka,to pojazd powstawał w okresie walki ze stonką ziemniaczaną,która w początkach lat 50 -tych nawiedziła nasz kraj.Ponieważ stonka to inaczej biedronka kalifornijska ,to w owym czasie wiadomo było,kto ją do nas sprowadził /rozrzucił/.Tak jak w latach 80-tych nawiedziła nas agresywna i gryząca biedronka chińska i rzecz powtórzyła się w roku ubiegłym ,tak też mogło być ze stonką ziemniaczną.Prawdopodonie przybyła ona do nas ze Szwecji i Danii oraz z NRD. Ten ostatni kierunek szczególnie ekipa enerdowska uznała jako amerykańską zimnowojenną prowakację.Ponoć rozsypywały ją samoloty latające do Berlina zachodniego.Tą wersję podjęła też nasza propaganda dodając do tego bliską wyspę Borncholm. Dla obserwacji obcych samolotów powołano specjalną placówkę WOP na górze Wetlina w Bieszczadach. Ponieważ tego robaka było berdzo dużo i niszczył on uprawy ziemniaczane ,do walki z nim wysyłano brygady robotnicze jak i uczniów szkół różnego szczebla.Do tego potrzebowano transportu, takim był własnie Star 20 z zabudową z Jelcza nazwany na cześć tego chrząszcza "Stonka".Chyba dopiero po jakimś czasie barwy pojazdów zaczęły być upodabniane do stonki.Nazwa pojazdu raczej nie była odgórna.

Star z pocztówki ma chyba kabinę z płaską częścią przednią , jeżeli faktycznie zdjęcie nie jest kolorowane , to pojazd miał kolor biało-brązowo-żółty.

@jat02....zgadza się, na zdjęciu jest STAR z kabiną typu N23 (prod. FSC Starachowice).